ФЫССÆН ÆХСÆВ

Ирон, стæй ирайнаг иннæ адæмтæм ног азы бæрæгбон хуыйны Ногбон. Ногбоны æхсæвæй райдайы ног аз. Уый стыр æмæ кадджын, бирæвæрсыг æмæ мидисджын бæрæгбон у. Бирæ алыхуызон æгъдæуттимæ, фарны хъуыддæгтимæ баст у. Ногбон ис зæронд æмæ ног азы æхсæн, у сæ арæн. Зæронды ивы ног, раст уалдзæджы æрдз йæ хуыз æмæ мидис куы фæивы, ахæм уырнынад æвæрд ис ног азы æрцыды. Йæ бахизæн къæсæр та у Ногбон. Уымæ гæсгæ йын алчидæр æнхъæлмæ фæкæсы йæ хæрзаудæнмæ, ногдзинадмæ. Алы ирон хæдзары дæр зæрондæй-ногæй алчидæр йæ бæллиц бæтты Ногбоны æрцыдимæ. Уымæн ахæм бирæ æгъдæуттæ баст ис йемæ. Сæ иу у фыссæн æхсæв. Ома, чындздзон чызджыты æмæ усгур лæппуты амонд фыссæн æхсæв. Ног азы сæ чындзы чи ацæудзæн, ус чи ракурдзæн, стæй кæмæй смой кæндзæн, кæнæ кæй ракурдзæн, уый сбæлвырдгæнæн æхсæв. Уый тыххæй пайда кодтой алыхуызон фæрæзтæ æмæ мадзæлттæй. Ногбоны æхсæвы-иу æнæлæг хæдзæртты бакъордтæ сты чызджытæ æмæ фарстой дæсны, фыхтой фæйнæ æртыгай цæхджын гуылтæ сæхицæн æмæ сæ усгур æфсымæртæн. Йæ гуылтæй-иу алчидæр фæсæмбисæхсæв æрхуыссыны хæдразмæ бахордта дыгæйттæ, æртыккаг æвæрдта йæ нывæрзæн. Стæй дæ иу фарсыл хъуамæ æрхуыссай æмæ афтæмæй бафынæй уай. Иннæ фарсыл куы æрзилай, уæд дæ тухæнтæ фæдзæгъæлы уыдзысты. Æхсæвы дæ цæхджын гуылтæ сдойны кæндзысты, æмæ дæ фыны дон агурдзынæ. Фæсæмбисæхсæв хуыссæг карз у, райхъал кæнын дæ бон нæ бауыдзæн æмæ фыны донагур зилдзынæ. Фыны дын дон чи радта, уый кæнæ йæ хæстæг – дæ зæрдæ кæимæ дзуры, уый уыдзæн дæ фидæны цардæмбал. Ацы æгъдауыл уæлдай иузæрдиондæр уыдысты, сусæг уарзæттæ кæмæн уыд, уыцы чызджытæ æмæ лæппутæ. Æмæ-иу фылдæр хатт æрыгон адæймаг, бафынæйы размæ кæуыл хъуыды кодта, уый федта йæ фыны. Дыккаг бон-иу сæ фынтæ кæрæдзийæн дзургæйæ, хабæрттæ базыдтой иннæтæ дæр. Уый бирæ хатт фадат лæвæрдта уарзæтты зæрдæтæ райхалынæн.

кæс «АРВЫ ДУАР»-Ы СÆРГÆНДТÆ